|
|
|
| Τα επικαιρικά |
|
Ρίχνει σε στεναχώρια έθνη μεγάλα... |
ΣΕ ΜΑΣ, ΦΙΛΕ, είναι τα πάντα από χρυσό : οι ασπίδες και τα δόρατα, οι αλυσίδες και τα στέμματα. Ο χρυσός μάς ενώνει και μας συγκρατεί. Ο χρυσός μάς κάνει πλούσιους και φτωχούς, ελεεινούς κι ευδαίμονες. Ο χρυσός νικά τους ελεύθερους και ελευθερώνει τους νικημένους. Καταδικάζει τους αθώους και απαλλάσσει τους κακοποιούς. Δίνει μιλιά στους μουγγούς και βουβαίνει τους ευφραδέστερους ρήτορες...
Ο χρυσός κάνει τους σκλάβους βασιλείς και τους βασιλείς σκλάβους. Κάνει τους τολμηρούς λιγόψυχους και εγκαρδιώνει τους περιδεείς. Καταπλακώνει μ' έγνοιες τους άεργους και αποχαυνώνει τους οτρηρούς. Αρματώνει τους απόλεμους και ξεγυμνώνει τους πάνοπλους. Δαμάζει τους ακαταδάμαστους αρχηγούς. Ρίχνει σε στεναχώρια έθνη μεγάλα. Δημιουργεί τρανές στρατιές. Προξενεί μες σε λίγα λεπτά πολέμους μακροχρόνιους. Εκχωρεί κι επιβάλλει ειρήνη. Στραγγίζει ποτάμια, διασχίζει ηπείρους, συνδέει πελάγη, σηκώνει βουνά, αποκόπτει μονές, πλήττει πόλεις, εκπορθεί οχυρά, διαλύει γιορτές.
Όπως διαβάζουμε στον Κικέρωνα : κανείς τόπος δεν είναι τόσο ισχυρός, που να μη βρίσκει τον δρόμο ώς εκεί ένα υποζύγιο φορτωμένο χρυσάφι. Ο χρυσός συνάπτει φιλίες, συνθήκες και ευυπόληπτους γάμους, αφού κάνει κατόχους του τους ευγενείς και τους δυνατούς και τους σοφούς και τους ωραίους και –τί θαυμάζεις ;– ώς και τους αγίους τους ίδιους.
Γι' αυτό κι οι πλούσιοι θεωρούνται οι εξοχότεροι μέσα στο κράτος και ο λόγος τους τιμάται. Τους φτωχούς ωστόσο ο κόσμος δεν τους εμπιστεύεται, επειδή τους λείπει το χρήμα. Και αληθεύει ο στίχος του σατιρικού :
Τιμή κι υπόληψη διαθέτει
όποιος χρήμα έχει στην τσέπη.
Τέλος –απρόθυμα τ' ομολογώ, όμως η αλήθεια με αναγκάζει– όχι μόνο ισχυρό, πανίσχυρο είναι σχεδόν το χρυσάφι και όλα υπό τον ουρανό υποτάσσονται στην εξουσία του. Ώς και η ευσέβεια και η αιδώς και η πίστη, με δυο λόγια : κάθε αρετή και κάθε φήμη αναγνωρίζουν την κυριαρχία του χρυσού πάνω τους. Ώς και στις αθάνατες ψυχές μας επάνω, ο θεός να με κολάσει, το λαμπερό αυτό μέταλλο ασκεί την ηγεμονία του. Ο χρυσός δένει πισθάγκωνα ποντίφηκες και μονάρχες. Συμφιλιώνει θεούς ή –όπως μερικοί διατείνονται– και ανθρώπους ακόμη. Τίποτα δεν του αντιστέκεται. Τίποτα δεν είναι για εκείνον ανέφικτο.
PETRARCA, Ep. de reb. famil., Lib. XX, Ep. I.
 Πηγή :
Βέρνερ Ζόμπαρτ, Ο Αστός. Πνευματικές προϋποθέσεις
και ιστορική πορεία του δυτικού καπιταλισμού,
μτφ. Κώστα Κουτσουρέλη, Εκδόσεις Νεφέλη, 1998
[ 12. 10. 2008 ] |
|
|
|
