Την ακριβέστερη απάντηση στο ερώτημά μας τη χρωστάμε σ' έναν συγγραφέα των τελευταίων προχριστιανικών αιώνων, τον Ποσειδώνιο τον Ρόδιο. Κατά την απόδοση του Γιώργου Βαρθαλίτη: «Το ποίημα είναι γλωσσική έκφραση έμμετρη ή έρρυθμη, η οποία με την έντεχνη κατασκευή της ξεφεύγει από τον πεζό λόγο». Ο ορισμός του Ποσειδώνιου είναι πλήρης: από το αρχαϊκό έπος ώς το νεώτερο poème en prose, καλύπτει κάθε εκδοχή του ποιητικού λόγου διαχρονικά.

Δίπλα σ' αυτόν, τον περιγραφικό ορισμό, μάς έχουν προταθεί βέβαια και άλλοι, τολμηρότεροι. Απ' τους καιρούς των Ρομαντικών ειδικά, πολλοί είναι αυτοί που είδαν στην ποίηση ένα ιδεώδες, μια νέα θρησκεία, τη Λύτρωση, τη μητρική γλώσσα του ανθρώπου κ.ο.κ. Οι αποφάνσεις τους, άλλοτε εμπνευσμένες και άλλοτε εκκεντρικές, συχνά υπερφίαλες αλλά και συγκινητικές, λίγα βέβαια μας μαρτυρούν για το οριζόμενο. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, μας φανερώνουν πώς οι ίδιοι οι ποιητές αποτιμούν τη δουλειά τους, τι θα ήθελαν ή τι νομίζουν πως κάνουν.

Υπάρχει όμως και ένας τρίτος τρόπος να ορίσουμε την ποίηση, εκ των έξω αυτή τη φορά. Όπως κάθε λόγος που απευθύνεται δυνάμει στον Άλλο, είναι κι εκείνη ενέργημα, πράξη κοινωνική. Το αποτύπωμά της μετριέται από την απήχηση που έχει, από το εύρος και το βάθος της επιρροής που ασκεί. Μ' αυτήν την έννοια, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η ποίηση στάθηκε ιστορικά η πλέον σημαίνουσα έκφραση της ανθρώπινης ευαισθησίας: φορέας της φήμης, όργανο της συλλογικής μνήμης, η κορυφαία των τεχνών.

Με το ίδιο κριτήριο μετρώντας, τίποτα απ’ όλα αυτά δεν ισχύει σήμερα. Δεκαετίες τώρα ξεκομμένοι απ' το ευρύ ακροατήριο, εκούσιοι έγκλειστοι μες σ' ένα ζαργκόν ακατανόητο και στριφνό, ιδιώτες καθ' έξιν και ναρκισσιστές κατ' επάγγελμα, οι ποιητές μοιάζει ν' αρκούνται, ν’ αρέσκονται μάλιστα, στις ηδονές που η ομφαλοσκόπηση παρέχει. Όπως συνέβη κι άλλοτε σ' ανάλογους καιρούς, η τέχνη τους –η ποίηση σήμερα– δεν είναι παρά χόμπυ.