|
|
|
| Τα επικαιρικά |
|
Μεταξύ έπαρσης και εθελοτυφλίας |
|
Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ
ΕΝΑ ΠΛΑΚΑΤ ΠΕΡΙΜΕΝΕ τον Όσκαρ Λαφονταίν στο προεκλογικό συνέδριο του νέου Kόμματος της Αριστεράς στο Βερολίνο. Ένα πλακάτ και ένα σύνθημα: "Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΕΚΕΙ ΟΠΟΥ ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΞΕΝΟΣ". Το υπονοούμενο ήταν σαφές. Ο Λαφονταίν είχε αποτολμήσει να αναφερθεί στον ρόλο που εκ των πραγμάτων διαδραματίζουν οι "ξένοι εργάτες" (Fremdarbeiter) στην υπονόμευση του κοινωνικού κράτους στη Γερμανία. Τα όσα ακολούθησαν τις δηλώσεις του, ήταν αναμενόμενα. Ρήτορες από όλο το πολιτικό φάσμα έσπευσαν να διαδηλώσουν τον αποτροπιασμό τους για το πολιτικώς απρεπές του όρου. Δεν έλειψαν και οι συγκρίσεις με την προπαγανδιστική γλώσσα των εθνικοσοσιαλιστών. Στην μεταπολεμική Γερμανία δεν υπάρχει πιο γκαιμπελικός τρόπος για να εκβιάσεις την σιωπή των ενοχλητικών, από το να υπαινιχθείς την σύμπλευσή τους με τον ναζισμό. Εν προκειμένω, ο εκβιασμός έπιασε. Ο Λαφονταίν δεν ξαναέκανε λόγο για το θέμα.
Το περιστατικό δείχνει γλαφυρά πόσο δύσκολο είναι στην σημερινή Ευρώπη να συζητήσουμε τα ζητήματα που σχετίζονται με την μετανάστευση, αφού οι προκαταλήψεις μας τα έχουν μετατρέψει σε ιδεολογικά ταμπού. Και είναι βέβαιο ότι τα νωπά ακόμη έκτροπα στην Γαλλία δεν πρόκειται να μας βοηθήσουν να προχωρήσουμε προς αυτήν την κατεύθυνση. Όπως συνέβη άλλωστε και με τις πολιτικές δολοφονίες επιφανών επικριτών του Ισλάμ στην Ολλανδία, τις επιθέσεις στη Μαδρίτη και το Λονδίνο, τις κουρδοτουρκικές συγκρούσεις προ ετών στη Γερμανία κ.ο.κ, που όλες τους είχαν ως πρωταγωνιστές νεαρούς μωαμεθανούς μετανάστες. Σε συνθήκες κρίσης ακούγεται συνήθως αυτός που ξεφωνίζει τα πιο απλοϊκά συνθήματα. Για "αποβράσματα" που αξίζουν "μηδενική ανοχή" μιλούν οι μεν, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά που υποτίθεται ότι προσπαθούν να σβήσουν. Για "εξέγερση των αθλίων" και των "κολασμένων", κάνουν λόγο οι δε, εξωραΐζοντας και ηρωοποιώντας τη βία. Αμφότεροι πάντως, και αυτό δεν είναι τυχαίο, συμφωνούν μεταξύ τους σε ένα: ότι φάρμακο για την θεραπεία του κακού δεν μπορεί παρά να είναι το κράτος. Για να καταστείλει τους ταραξίες, λένε οι πρώτοι. Για να τους περιθάλψει και για να τους "εντάξει", αντιτείνουν οι δεύτεροι.
Δυστυχώς για μας, κανένα από τα γνωστά ιστορικά προηγούμενα δεν μπορεί να μας πείσει ότι το ζήτημα της μετανάστευσης είναι τόσο απλό ώστε να το εμπιστευθούμε ανέμελα στην κρατική προαίρεση. Όπου οι διαφορές μεταξύ των σύνοικων πληθυσμών είναι τόσο βαθιές όσο μεταξύ των σημερινών Ευρωπαίων και των μουσουλμάνων μετοίκων, όλα δείχνουν ότι οι τριβές και οι συγκρούσεις είναι αναπόφευκτες. Η γεφύρωση της απόστασης, αν θεωρηθεί καν δυνατή, είναι μια διεργασία μακροχρόνια, αβέβαιη, και επώδυνη. Επώδυνη πρώτ' απ' όλα για τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού, που η παρουσία των ξένων μεταναστών τα φέρνει αντιμέτωπα με πολλά καινοφανή προβλήματα. Με τον αθέμιτο ανταγωνισμό της μαύρης εργασίας και του μισθολογικού ντάμπιγκ, λ.χ., με την απαξίωση της δημόσιας παιδείας και υγείας, με την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις λαϊκές συνοικίες. Και, επιπλέον, με το στίγμα του ρατσιστή και του ξενόφοβου οσάκις τα ίδια ή κάποιοι άλλοι εκ μέρους τους τολμήσουν να διαμαρτυρηθούν. (Βλέπε περίπτωση Λαφονταίν.)
Εξίσου επώδυνη είναι η προσαρμογή και για τους ίδιους τους μετανάστες. Αυτοί είναι άλλωστε που, θέλοντας και μη, μπορώντας μη μπορώντας, καλούνται να παραιτηθούν από τα πιο έκτυπα σημεία της ετερότητάς τους και να προσαρμοστούν σε συνθήκες ζωής, οι οποίες αντιστρατεύονται ευθέως τον τρόπο με τον οποίο κατανοούν τον εαυτό τους και τον κόσμο. Τα αισθήματα δυσφορίας, η συγκεκαλυμμένη ή απροκάλυπτη έχθρα προς ό,τι το δυτικό, η συσσωρευμένη μνησικακία που εκρήγνυται ανεξέλεγκτη στην πρώτη ευκαιρία, είναι οι συνέπειες αυτής της βίαιης διεργασίας, που την αποκαλούμε ευφημιστικά "ενσωμάτωση".
Γιατί δεν είναι μόνο η ένδεια και η ξενοφοβία που γεννούν την περιχαράκωση και την περιθωριοποίηση. Πολύ συχνά, συμβαίνει ακριβώς το αντίστροφο. Είναι δηλαδή η αποφασισμένη εσωστρέφεια μιας μειονότητας, εσωστρέφεια υπαγορευμένη από την επιθυμία να διατηρήσει πάση θυσία την ιδιαιτερότητά της, που γεννά στην εκάστοτε πλειονότητα την επιφυλακτικότητα και την ανησυχία. Εμπρός σε τέτοια φαινόμενα, οι ηθικολογίες και οι αυτοαιτιάσεις από την πλευρά της πλειοψηφίας μόνο έπαρση και εθελοτυφλία δηλώνουν. Η αυταρέσκεια της Αριστεράς, λ.χ., που νομίζει ότι η πανάκεια της κρατικής πρόνοιας και τα ωραία λόγια περί "πολυπολιτισμού" και "ανοχής" είναι ικανά να πείσουν τους νεαρούς 'Αραβες και Τούρκους της Ευρώπης να υιοθετήσουν την δική της κοσμοεικόνα, δεν είναι μικρότερη από εκείνη του Μπους, που με δόλωμα το "ελεύθερο εμπόριο" και εξαγώγιμο προϊόν τη "δημοκρατία" προσπαθεί να κάνει τους Ιρακινούς να ερωτευθούν τον american way of life.
Πρώτη δημοσίευση:
εφ. Η ΑΥΓΗ, Κυριακή, 20 Νοεμβρίου 2005
[ 31. 7. 2006 ]
|
|
|
|
