|
|
|
Ντονάτα Μπέρρα |
Π Ο Ι Η Μ Α Τ Α
ΚΛΟΠΗ
Όχι, εκείνο που άρπαξα
δεν θα το δώσω πίσω.
Κανείς δεν ξέρει, άλλωστε,
που βρίσκεται ο κρυψώνας.
Αυτός που είδε την κλοπή
δεν έχει άλλο να πει
παρά ότι, παραδόξως,
δεν ήταν κύριος των ματιών του.
[ Furto ]
ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΟΡΡΑ, ΛΕΝΕ ΟΙ ΣΟΦΟΙ...
Για τον Βορρά, λένε οι σοφοί,
πάρε απλώς το μονοπάτι,
μα μη ζητάς να φτάσεις: η διαδρομή
είναι το πιο ωραίο κομμάτι.
Όχι, είναι τρέλα ν' αδημονείς,
ο προορισμός δεν έχει σημασία
κι αν επιμένεις τόσο ν' αφιχθείς,
βαθιά θα σε κεντάει μελαγχολία.
Γιατί αυτό είναι τελικά η ζωή:
ένας ευφημισμός του θανάτου,
μια φιλοσοφία συνετή
που δεν προφέρει τ' όνομά του.
[ Verso un Nord, dicono i saggi ]
Η ΚΑΛΛΙΜΑ ΙΝΑΧΙΣ
ΔΟΥΛΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΨΑΡΑΓΟΡΑ...
Η Καλλίμα Ινάχις δουλεύει στην ψαραγορά
πουλάει σουπιές, και άλλα.
Στων λίγων της συντρόφων
τις πληγές απλώνει δεντρολίβανο,
η ευλογημένη, τις λεπιασμένες.
Μάτια εκτροχιασμένα την κυκλώνουν
σαν αναθήματα ριγμένα σε βωμό.
Όμως για τις φολίδες που ιριδίζουν
στα δάχτυλά της τ' απαλά δεν νοιάζεται.
[ Kallima Inachis lavora al mercato del pesce ]
ΣΤΑΣΟΥ, ΚΙ ΗΣΥΧΑΣΕ,
ΚΑΙ ΜΗΝ ΕΞΗΓΕΙΣ Τ' ΟΝΕΙΡΟ...
Στάσου, κι ησύχασε, και μην εξηγείς τ' όνειρο.
Δεν σου πρότειναν χρήματα για την αγάπη σου,
σου πρότειναν όρους. Και μήπως σε πλήγωσαν;
Α, είπε ακόμα η βασίλισσα,
ας μου φέρουνε κάποιον να ξέρει
τις λέξεις που ποτέ μου δεν έμαθα,
κι ακόμη τον γελωτοποιό που θρηνεί.
Το ζήτημα έληξε.
Περνάμε στο επόμενο.
[ Stai, e riposa, e non chiarire il sogno ]
ΝΑ ΣΕ ΑΝΟΙΞΗ ΠΟΡΦΥΡΗ...
Νά σε άνοιξη πορφυρή
έλα και στάσου αρωγός προτού
η νύχτα η σκοτεινή επιστρέψει,
ν' ανασύρει τη μνήμη, ν' αναιρέσει
το ναι, το αδύναμο, προς την ανθοφορία
κι ας είναι μόνο
της σιωπηλής μπιγκόνιας του σπιτιού
[ Eccoti scarlatta primavera ]
ΟΧΙ ΜΕ ΥΨΙΦΩΝΕΣ ΣΑΛΠΙΓΓΕΣ...
Όχι με υψίφωνες σάλπιγγες,
δεν λάμπει έτσι το μήνυμα: ας
μαζέψει πρώτα ο άγγελος
τον μακρύ του χιτώνα,
ας πάρει πρώτα μια ανάσα.
Χαμηλή γεννιέται
η φωνή· αν ποτέ, τότε μόνο
απ' τα βάθη.
[ Non con trombe alte e tese ]
ΜΕ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ, ΜΟΝΟ...
Με αποσπάσματα, μόνο
και χάσματα
απαντά
η βιβλιοθήκη της μνήμης
Κάθε φορά που δανείζεσαι
κάτι απ' αυτήν, μες στη βιάση
(και η ώρα ανυπόμονη
όλο μεμιάς ζητάει το παρελθόν
για να σφραγίσει μαζί του τον πόνο)
ανάλαφρα,
σαν όνειρο απαλό που επιπλέει,
απ' τον ανεξιχνίαστο αέρα του απόμακρου
αναθρώσκει μια εικόνα
πάγχρωμη, παντοδύναμη, μαγική
[ A frammenti, solo ]
ΔΕΝ ΕΧΩ ΠΙΑ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
ΑΠ' ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΜΟΥ...
Δεν έχω πια απαιτήσεις απ' τους φίλους μου,
αρκούμαι στα τερπνά γλυκόλογά τους
για αγάπες κι έρωτες και τους καημούς των ζευγαριών.
Πια δεν τους βάζω τις φωνές να μου απαντήσουν
σ' όσα τους ρωτώ γι' αυτή τη σύντομη ζωή,
ούτε με το μαχαίρι στο λαιμό τούς εκβιάζω
μπρος στη σκληρή λάμα της σκέψης να μου πουν
τι να 'ναι αυτό που τη θνητή ύπαρξή μας σφάζει.
Τους είχα καλεσμένους για το δείπνο
και κουβεντούλα: μεζέδες, αναλύσεις
φροϋδικές περί ψυχής, ραγού το κύριο πιάτο,
κι έστειλα ένα φαφούτη γέροντα φαιδρό
που το κορμί του μύριζε λιβάνι και κερί
στου Ιανού το τέμενος τις θύρες να σφραγίσει.
[ Νon ho più richiesto di altre voci ]
ΠΑΝΤΑ ΣΕ ΛΗΣΜΟΝΩ, ΠΑΝΤΑ...
Πάντα σε λησμονώ, πάντα
χάνομαι, σ' άλλες φλόγες δοσμένη, τις σειρήνες
ακούοντας, εκεί που ενεδρεύουν
κρυφά παγίδες και δόκανα,
και η ίδια η μοίρα. Ελαφρύς ο αέρας
με πάει και με παίρνει, ένας λίβας με φέρνει
και μετά με σκορπά
σ' ένα δάσος ανίδεο που χάνει το χρώμα του
αχνίζοντας ρόδινο
πριν στον ύπνο δοθεί.
Και μια εδώ τριγυρνώ, και μια εκεί
σαν να ψάχνω για μύρτιλλα,
όλο σχέδια πλάθοντας,
ανεμώλια κι αβέβαιη.
Αν ποτέ σε ξανάβρω, αν σε σένα γυρίσω ποτέ,
θα 'ναι όταν ωριμάζουν στα δέντρα οι λωτοί
και χρυσίζουν γυμνά τα μαύρα κλαδιά τους.
[ Sempre mi scordo di te, sempre ]
ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ, ΕΝΑ
Μπρος στο απάνεμο κύμα, μπλεγμένος
σε θηλιές και σ' αγκίστρια, χαμένος
τα ακρωτήρια κοιτάω, και τα πάθη:
ακίνητος περιμένω να σκιρτήσει το δίχτυ.
[ Αl porto, uno ]
ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ, ΔΥΟ
Δίχως σκοπό προφανή
σαν το κύμα που σπάζει
μα με πλήξη εμφανή
μια και δεν μιλάνε για κείνη
η ωραία γυναίκα
μέσα στο μπαρ το σκοτεινό
με του τσιγάρου παιχνιδίζει
τον γαλάζιο καπνό.
[ Αl porto, due ]
Η Donata Berra γεννήθηκε το 1947 στο Μιλάνο. Στην ίδια πόλη σπούδασε ιταλική φιλολογία και μουσικολογία. Για ένα διάστημα έζησε στη Στουτγάρδη της Γερμανίας, ενώ τις τελευταίες δεκαετίες είναι εγκατεστημένη στη Βέρνη της Ελβετίας. Από το 1970, πέρα από την ιταλική, διαθέτει και την ελβετική υπηκοότητα.
Η ποίησή της, όπως διαπίστωσε η κριτική, διακρίνεται από μια "διάθεση φιλοπαίγμονα και χαρίεσσα" (εφημ. Neue Zürcher Zeitung) που ξέρει να συνδυάζει την ακριβολογία με μια ιδιαίτερη "προτίμηση προς το αινιγματικό, το ελλειπτικό και το αποσπασματικό" (περ. Das Gedicht). Ο συγκερασμός μουσικού και ειρωνικού λόγου είναι το κύριο χαρακτηριστικό της ποιητικής της.
Το 1993 τιμήθηκε με το Βραβείο Σίλλερ, ενώ το 1997 της απονεμήθηκε το Βραβείο Λογοτεχνίας του Καντονίου της Βέρνης. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Έργα της Ντονάτα Μπέρρα: Santi quattro coronati, Bellinzona 1992. Tra terra e cielo, Frauenfeld 1997. Maria, di sguincio, addossata a un palo, Frauenfeld 1999.
Πρώτη δημοσίευση:
περ. ΠΟΙΗΣΗ, τχ. 19, 'Ανοιξη-Καλοκαίρι 2002
[ 24. 7. 2006 ] |
|
|
|
|
